W literaturze dotyczącej systemów SCADA, bardzo często porównuje się je do pracy interfejsów HMI i ich powiązania ze sterownikami PLC. Można by nawet powiedzieć, że takie porównanie jest dosyć trafne, gdyby nie to, że nie ukazuje tego, czym tak naprawdę jest kompleksowy system zarządzający procesem produkcji.
HMI a PLC
Sterowniki PLC to bardzo ważny element automatyki przemysłowej. Zwłaszcza że to one decydują o tym, jak zrealizowane zostaną założenia określone przez użytkownika interfejsu HMI. W rzeczywistości sterownik PLC wykonuje pracę, którą za pomocą wyświetlacza dotykowego, pokręteł lub innych przycisków (interfejs HMI), nakazuje mu obsługujący go operator.
Czym zatem jest wspomniany już na wstępie system ogólnego zarządzania procesem produkcyjnym? Jest on swego rodzaju “operatorem”, tyle że nie kieruje nim człowiek, lecz zespół komend i zależności, których celem jest zoptymalizowanie procesu produkcyjnego. Można by nawet pójść krok dalej i nazwać ów system sztuczną inteligencją, ale byłaby to już pewna przesada.
Gdzie tu jest człowiek?
Otóż w tak zaprojektowanym systemie człowiek również ma swoje miejsce. Niemniej jego rola nie polega już na ogólnym podawaniu określonych komend, lecz na nadzorowaniu całego procesu przetwarzania informacji. Łatwo z tego wywnioskować, że SCADA to po prostu zespół połączonych ze sobą interfejsów HMI i sterowników PLC, opartych na dość rozległej architekturze.
Rolą człowieka pozostaje więc nadzór całego systemu, a także – w razie potrzeby – jego konserwacja i naprawa. Nie da się bowiem ukryć, że system ów to nie tylko oprogramowanie, lecz również cała gama sensorów zbierających najważniejsze dane dotyczące temperatury, prędkości obrotowej, ciśnienia i wielu innych, niezbędnych w tym procesie danych.
Jak rozumieć nadzór?
Można zatem stwierdzić, że system SCADA jest tym samym, co HMI dla pojedynczego PLC, aczkolwiek… w znacznie bardziej rozbudowanej sieci urządzeń. Oprogramowanie to pozwala bowiem – w dużym uproszczeniu – na komunikację pomiędzy różnymi sterownikami, do których przypisane są odrębne interfejsu HMI.
Podsumowując, systemy zarządzania automatyką produkcji, to bardzo nowoczesne i jednocześnie rozbudowane rozwiązania, bez których trudno sobie wyobrazić nowoczesną automatykę przemysłową. Trzeba jednak podkreślić, że są to systemy w pełni skuteczne, o czym zresztą świadczą ich osiągi.
Artykuł powstał we współpracy ze specjalistami z Trinitec.
